Otomobil piyasasında gözler hurda araç teşvikinde.
TBMM'ye sunulan kanun teklifi kabul edilirse 25 yaşını aşan araçların hurdaya alınarak yerine alınacak yeni araçlar için Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) muafiyetinin uygulanması bekleniyor.
Bu kanun; yollardaki eski araçların trafikten çekilmesini, geri dönüştürülmesini, ithalatın azaltılmasını, akaryakıt tasarrufunu, yerliliği artırmayı ve insanların can güvenliğini sağlamayı amaçlıyor.
Bu durumda 3 milyon aracın olduğu tahmin ediliyor.
ŞARTLARI
Tabii teklifin bazı kuralları da var:
-Bir kişi uygulamadan sadece bir kez yararlanacak.
-Yeni alınacak araçlar Türkiye'de üretilmiş olacak.
TBMM'YE KANUN TEKLİFİ SUNULDU
Yıllardır gündemde olan hurda araç teşviki ile ÖTV'siz otomobil alımı, TBMM'ye sunulan kanun teklifiyle yeniden konuşulmaya başlandı.
Yaşı büyük araçların trafikten çekilmesi amaçlanan teklifte, hurda teşviki olarak ÖTV'siz araç satışı öngörülüyor.
İKİNCİ EL ARAÇ FİYATLARI ARTTI
Haberlerin yoğunlaşma birlikte ikinci el ilanlarında 25 yaş üstü araçların fiyatları ve ilan sayıları arttı.
25 yaş üstü aracını yenileyene ÖTV'siz araç satışı gündeme gelince fırsatçılar yine fiyatlara zam yaptı.
Teklif yasalaşırsa 2000 model ve daha eski araç sahiplerinin sıfır araç alımında ÖTV indiriminden yararlanacak olması ikinci elde bu araçların fiyatlarına da yansıdı.
Geçtiğimiz aylarda 50 bin TL'ye satılan araçlar 100-150 bin TL'ye kadar çıktı.
"HURDA TEŞVİKİNE UYGUN" İLANLARI VERİLİYOR
Fiyatlarla birlikte bu araçların ilan sayısında da artış yaşanıyor. İkinci el araç satışı yapılan ilan sitelerinde "Hurda teşvikine uygun", "Acil değil, hurda teşvikini bekliyoruz" gibi başlıklı ilanlar dikkat çekiyor.
TRAFİKTEKİ ARAÇLARIN YÜZDE 25'İ 21 YAŞINDAN BÜYÜK
Teklifte, ithalatın azaltılması, akaryakıt israfının önüne geçilmesi ve çevre kirliliğinin önlenmesi gerekçe olarak gösterilirken, "TÜİK verilerine göre 2023 yılı sonu itibarıyla Türkiye'de trafiğe kayıtlı araç sayısı 28 milyon 740 bin 492 adet olarak açıklanmış, bu sayı 2024 yılının Ağustos ayında 30 milyonu aşmıştır. Yine TÜİK'e göre Türkiye'de trafiğe kaydı bulunan araçların yaş ortalaması ise 14,5 olarak hesaplanmıştır. Araç sayısının yüzde 25'Iik kısmı ise 21 yaşından büyük taşıtlardan oluşmaktadır." denildi.
TEKLİFİN KABUL EDİLMESİ HALİNDE SEKTÖRE GÖRE 12 MODELİ KAPSAYACAK.
Teklifte yerli üretim araçların kapsam dahiline alınması öngörülüyor. Teklif olduğu gibi yasalaştığı takdirde 6 farklı markanın 12 modeli kapsam dahiline giriyor.
Bu modeller:
Togg T10X, Toyota CH-R, Hyundai Bayon, Hyundai i20, Hyundai i10, Ford Tourneo Custom, Ford E-Transit, Ford Transit, Fiat Fiorino, Fiat Egea Cross, Fiat Egea ve VW Transporter.
ÖNCEKİ UYGULAMALAR
2003-2004: Sistem ilk kez 2003-2004 yılları arasında uygulanmıştı.
2010-2011: 4 Ekim 2010'dan 31 Aralık 2011'e kadar ikinci hurda teşviki başlatıldı.
Bu kez motorlu araç türü sınırlandırıldı ve ağırlığı 3,5 tondan fazla olan yük ve yolcu araçlarını kapsadı. Nakdi destek verilen teşvikle kaydı silinen araç sayısı, bir önceki yıla göre yüzde 73,9 arttı.
2012-2014: 2012 ve 2014 yılları arasında belirli bir model yılına ait olan motorlu araçların hurdaya ayrılması halinde, belirlenen tarihe kadar olan Motorlu taşıt vergisi (MTV), faizi, ceza ve gecikme zammı ile idari para cezaları silindi.
2017-2018-2019: Son hurda teşviki 2017, 2018 ve 2019 yıllarında yürürlükte kaldı. Bu kez de belirlenen şartları taşıyan motorlu araçların hurdaya çıkarılması halinde aynı cinsten yeni bir aracın satın alınmasında tahsil edilecek ÖTV miktarından belirlenen tutar kadar indirim sağlandı.