Urartu Kralı II. Rusa tarafından Van Gölü’ne hakim bir tepe üzerinde yaptırılan ve süslemeleriyle dikkati çeken Ayanis Kalesi’nde 30 yıldır devam eden kazı çalışmalarının bu seneki bölümünde, 2 bin 700 yıllık tapınağın mimari
Urartu Kralı II. Rusa tarafından VanGölü'ne hakim bir tepe üzerinde yaptırılan, süslemeleri, mimari yapısı ve kalıntılarıyla Urartular dönemine ait önemli bilgilerin elde edilmesini sağlayan Ayanis Kalesi'ndeki kazı çalışmaları 30 yıldır kesintisiz sürüyor.
Taş ve kerpiç işçiliğinin yanı sıra tapınak bölümündeki süsleme ve surlardaki kabartmalarla dünya üzerindeki en önemli ve özel Urartu tapınaklarından biri olan Ayanis Kalesi'ndeki kazı çalışmaları, Erzurum Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Işıklı başkanlığında yürütülüyor. Erzurum Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Işıklı başkanlığında yürütülen kazıların bu yılki bölümüne başlandı. Prof. Dr. Işıklı, Kültür ve Turizm Bakanlığının desteğiyle bu seneki kazıları Temmuz ayı itibarı ile başladığını söyledi. Bu seneki kazılarında 30'uncu yılını kutladıklarını ifade eden Prof. Dr. Işıklı, “Ayanis Kalesi kazıları Anadolu arkeolojisinde ve Doğu Anadolu arkeolojisinde en uzun soluklu kızlardan biri olma ünvanına sahip. 30 yıldır bu kazı hiç durmadan devam etti. Ben bayrağı hocam Altan Çilingiroğlu’ndan devraldım. Son 5 yıldır da ben elimden geldiğince sürdürmeye çalışıyorum” dedi.
“Ayanis Kalesi Urartu'nun en iyi korunmuş ve son büyük görkemli kalesi”
Hepinizin bildiği gibi Aynis Kalesi hem Urartu arkeolojisi için hem de bölge arkeolojisi için çok önemli bir merkez olduğunu ifade eden Prof. Dr. Işıklı, “Urartu'nun en iyi korunmuş kalelerinden biri. Son büyük görkemli kalesi olarak kabul ediyoruz. O görkemli kelimesinin sonuna kadar hak eden bir kale. Çünkü 30 yıl boyunca yaptığımız kazılarda gerçekten hem Urartu'nun hem de bu kaleyi kuran Kral II. Rusa’nın görkemini biz ortaya çıkardık adım adım. Burada kazılarla tespit ettiğimiz kültürel buluntular, Urartu arkeolojisine ait essiz ünik eserler ve yine anıtsal boyutta kabul edilebilecek şaheser niteliğinde yapılar ile karşılaştık. Bu yapıların hiç biri şüphesiz hepinizin de bildiği gibi özellikle Urartu arkeolojisi ile ilgilenen uzmanların çok yakından tanıdığı Tanrı Haldi’ye ithaf edilen tapınak. Bu seneki çalışmalarımızın büyük bir kısmını o alanı oluşturuyor. Bilindiği gibi Tuşba Belediyesi’nin bölgedeki diğer kurum ve kuruluşların desteği ile son 2 yıldır Ayanis Kalesi'nde çok geniş çaplı bir çevre koruma düzenleme çalışmaları yapıldı. Bu çalışmalar kapsamında Haldi Tapınağı, çekirdek tapınak, geçici çatıdan kurtulup kalıcı çatı ile koruma altına alındı. Ve bu koruma çatısında altındaki tapınağın artık hak ettiği noktaya ulaşması gerekiyor” dedi.
“Nihai hedefimiz tapınağın bir an evvel turizme kazandırılması”
Bu sene bu çalışmalarını tapınak üzerinde yoğunlaştırdıklarını ifade eden Prof. Dr. Işıklı, “Özellikle üst yapı dediğimiz kerpiç yapının daha net ortaya çıkarılması için yoğun çaba sarf ettik. Çünkü eski dönemdeki kazılarda kalıcı çatıyla korunmadığı için tapınağın duvarları çok net olarak kazılmamıştı. Kazı tamamlanmamıştı. Biz bu kazılarla hem Urartu'nun bu önemli tapınağının mimari gizemlerini ortaya çıkarmaya başladık hem de aynı zamanda tapınağa daha gözde estetik olarak güzel görünecek bir nokta ulaştırmaya çalışıyoruz. Zaten nihai hedefimiz tapınağın bir an evvel turizme kazandırılması. Çünkü bu tapınak gerçekten Urartu arkeolojisine ulaşan, arkeoloji dünyasındaki birçok uzmanın dikkatini çekiyor ve her biri bu tapınağı görmek için büyük bir heyecanla çaba sarf ediyorlar. Biz bu tapınağı gezilebilir bir düzeye taşınabilir noktaya getirmek için büyük çaba sarf ediyoruz. Bununla ilgili ön çalışmalarımızı yaptık. Bir sonraki aşamada yine tabii ki bu konuda büyük desteğe ihtiyacımız var. İnşallah temin edeceğimiz desteklerle bu tapınağı hem podyumlu salonunu, hem de mermer bezemeli süslemeli platformunu, hem de eşsiz kabartmalarını, hem insanlığa hem de dünya turizm ve kültürel kültürel turizme kazandırmayı hedefliyoruz” şeklinde konuştu.
