Ankara Sosyal Bilimler Vakfı, Prof. Dr. Beşir Atalay öncülüğünde Türkiye'deki en kapsamlı kamuoyu araştırmasını gerçekleştirdi. Ömer Demir, İbrahim Dalmış, Ömer Toprak ve Cem Eyerci tarafından koordine edilen “Türkiye’de Kimlikler: Din, Ekonomi, Siyaset” adlı çalışmada Türk halkının davranışlarına ilişkin çarpıcı sonuçlar yer aldı.
Aylara yayılan bir sürede toplamda 5 bin 618 kişiyle telefon görüşmesi şeklinde gerçekleştirilen araştırmada vatandaşlara sosyo-politik özellik özelliklerine ilişkin sorular yöneltildi. Araştırmaya katılanların kendisini en çok yüzde 93,1 ile “Çevreci”, ikinci sırada yüzde 91,8 ile “İnançlı”, üçüncü sırada yüzde 85,5 ile “Milliyetçi” ve dördüncü sırada yüzde 82,3 ile “Cumhuriyetçi” olarak gördüğü belirlendi.
Sonuçlarda toplumun çoğunluğunun İnançlı ama daha azının dindar olduğu, Cumhuriyetçi kavramının da Atatürkçü, Kemalist, Sosyal Demokrat’tan daha fazla olduğu görüldü.
Soruya verilen cevaplar şu şekilde;
“Demokrat 76,8
Ulusalcı 73,5
Atatürkçü 70,9
Dindar 69,7
İslamcı 66,5
Muhafazakâr 58,7
Sosyal demokrat 55,4
Kemalist 35,7
Sağcı 28,3
Solcu 16,2
Araştırmada toplumdaki sekülerleşmenin boyutları da gözler önüne serildi. Araştırmada örneklemler ikiye bölünerek; “laik” yerine “modern”, “dindar” yerine de “muhafazakar” terimleri seçilirken, “Devlet laik olmalıdır” görüşünü benimseme oranı; modernler’de yüzde 89 muhafazakarlarda yüzde 71,8 olarak çıktı. Çıkan sonuçlara göre, Türk halkında 'laiklik' Cumhuriyet tarihinin en popüler zamanında olarak gösteriliyor.
Ancak bu laiklikte devletin dinden elini çekmesi talebi yerine “Devlet din işlerine karışmamalı” görüşü benimseniyor. Bu oran modernlerde yüzde 67, muhafazakarlarda yüzde 51 şeklinde belirleniyor.
Araştırmaya göre Türkiye'deki hayat pahalılığının en önemli nedeni olarak ise “iş dünyasının aşırı kâr etmesi” olarak görülüyor. Bu durumu kabul edenlerin oranı modernlerde %64’ü, muhafazakârlarda %67 olarak çıkıyor.
Öte yandan demokrasi de Türkiye için en ideal yönetim sistemi olarak gösteriliyor. Ankette, “Demokrasi en ideal sistemdir” görüşünü benimseme oranı; modernlerde yüzde 76, muhafazakarlarda yüzde 68 olarak yer alıyor.
Ankette toplumun hemfikir olduğu ender konulardan biri olarak 'mülteciler' konusu geliyor. Araştırmada vatandaşların çok büyük bir kısmının ülkedeki mültecilerden yaşadığı rahatsızlık gözler önüne seriliyor. “Türkiye’nin bugün uyguladığı göçmen politikasını nasıl buluyorsunuz?” sorusuna hem modernler em de muhafazakârlar olumsuz bakıyor.
Hükümeti bu konuda olumlu bulanlar modernlerde %11, muhafazakârlarda %19 olarak belirleniyor. Tüm göçmenlerin Türkiye’den gönderilmesi lazım” görüşüne katılma düzeyi muhafazakârlarda %80, modernlerde %86 şeklinde tespit ediliyor.
Ankara Sosyal Bilimler Vakfı tarafından gerçekleştirilen ankette diğer sonuçlar ise şu şekilde;