Türkiye'nin dış ticaret açığı derinleşirken, Van beklenen performansı gösteremedi. İthalatın ihracatı dört kat aşması, kent ekonomisi için kırmızı bayrak anlamına geliyor.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Ticaret Bakanlığı'nın 2025 Haziran ayı geçici dış ticaret verileri, Türkiye ekonomisindeki genel tabloyu ortaya koyarken, Van özelinde de dikkat çekici sonuçlar ortaya çıkardı. Kentte ithalatın ihracatı önemli ölçüde aşması, dış ticaretteki yapısal sorunları gözler önüne seriyor.
Türkiye Dış Ticaretinde Açık Derinleşti: İhracat Yetersiz Kaldı
TÜİK verilerine göre, Haziran ayında Türkiye'nin ihracatı geçen yıla göre artış gösterse de, ithalattaki artış daha yüksek oranda gerçekleşti. Bu durum, dış ticaret açığının bir yılda önemli ölçüde artmasına neden oldu. Yılın ilk yarısında da benzer bir tablo yaşanırken, dış ticaret açığı rekor seviyelere yükseldi.
Haziran Ayı Dış Ticaret Dengesi (Milyar Dolar)
İhracat: 20,515
İthalat: 28,688
Açık: 8,173
Van'da İthalat Patlaması, İhracatta Gerileme
Haziran ayı verileri, Van'ın dış ticaretteki kırılgan yapısını gözler önüne seriyor. İhracat sadece 1,498 milyon dolarda kalırken, ithalat 6,073 milyon dolara ulaştı. Bu durum, Van'ın üretim ve ihracat kapasitesinin yetersiz olduğunu, ithalata bağımlılığın ise giderek arttığını gösteriyor.
Van Dış Ticaret Dengesi (Haziran 2025)
İhracat: 1,498 milyon dolar
İthalat: 6,073 milyon dolar
İhracat/İthalat Oranı: %24,6
Bölgesel Kıyaslama: Van Geri Planda mı?
TÜİK’in TRB2 Bölgesi verileri, Van'ın diğer illere kıyasla dış ticarette daha geride kaldığını gösteriyor. Bölgedeki diğer illerin ihracat performansının daha iyi olması, Van'ın rekabet gücünün düşük olduğunu ortaya koyuyor.
Üretim Altyapısındaki Zayıflık Rekabet Gücünü Düşürüyor
Van'ın dış ticaretteki başarısızlığının temelinde, üretim altyapısındaki zayıflık, lojistik sorunları ve yerli girişimcilerin desteklenmemesi yatıyor. Kentin potansiyelinin tam olarak kullanılamaması, dış ticaretteki rekabet gücünü olumsuz etkiliyor.
Almanya İhracatta Lider, Çin İthalatta
Haziran ayında Türkiye'nin en fazla ihracat yaptığı ülke Almanya olurken, en fazla ithalat ise Çin'den yapıldı. Bu durum, Türkiye'nin dış ticaretinde Avrupa Birliği ve Çin'in önemini vurguluyor.
Van İçin Acil Yapısal Reform Şart
Van'ın dış ticaret performansını iyileştirmek için acil yapısal reformların yapılması gerekiyor. Üretim altyapısının güçlendirilmesi, yerli girişimcilerin desteklenmesi, lojistik altyapısının iyileştirilmesi ve sınır ticaretine yönelik teşviklerin artırılması, Van'ın dış ticarette daha rekabetçi bir konuma gelmesini sağlayacaktır.
Uzmanlar, Van'ın potansiyelini tam olarak kullanabilmesi için bölgesel kalkınma planlarının yeniden ele alınması ve özel sektörün desteklenmesi gerektiğini vurguluyor. Aksi takdirde, Van'ın dış ticaretteki başarısızlığı devam edebilir ve kent ekonomisi olumsuz etkilenebilir.
Kaynak: Van Postası Gazetesi
