Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılı doğum istatistiklerini yayımladı. Açıklanan verilere göre Türkiye genelinde geçen yıl 937 bin 559 bebek dünyaya gelirken, Van’da doğan bebek sayısı 18 bin 756 oldu. Van, TRB2 bölgesi illeri arasında en yüksek doğum oranına sahip il oldu.
TÜİK verilerine göre, doğan bebeklerin yüzde 51,4’ü erkek, yüzde 48,6’sı ise kız. Türkiye’de 2024 yılında toplam doğurganlık hızı 1,48 çocuk seviyesinde gerçekleşti. Bu oran, nüfusun kendini yenileme düzeyi olan 2,10’un oldukça altında kaldı. Van’da ise toplam doğurganlık hızı Türkiye ortalamasının üzerinde seyretmeye devam ediyor.
TRB2 Bölgesi’nde Zirvede Van Var
TRB2 Bölgesi illerinde doğan bebek sayıları şöyle sıralandı:
Van: 18.756
Muş: 7.087
Bitlis: 6.277
Hakkâri: 4.290
Van, sadece TRB2 bölgesi içinde değil, ülke genelinde de doğurganlık oranları yüksek olan iller arasında yer alıyor. Bu durum, Van’ın genç nüfusu ve kültürel yapısıyla doğurganlık açısından dikkat çeken illerden biri olduğunu ortaya koyuyor.
Doğurganlıkta Doğu İlleri Öne Çıktı
TÜİK’e göre Türkiye'de 2024 yılında doğurganlık hızının en yüksek olduğu il Şanlıurfa oldu. Şanlıurfa’da bir kadının yaşamı boyunca doğurması beklenen ortalama çocuk sayısı 3,28 olarak kaydedildi. Şanlıurfa’yı 2,62 ile Şırnak ve 2,32 ile Mardin izledi. Van da bu illerle benzer bir eğilim göstermeye devam ediyor.
Doğurganlık hızının en düşük olduğu iller ise 1,12 çocuk ile Bartın ve Eskişehir oldu. Bu illeri Ankara (1,15), Zonguldak (1,15) ve İzmir (1,17) takip etti.
Türkiye, AB Ortalamasının Üzerinde Ama Yenilenme Düzeyinin Altında
2024 yılında Türkiye’nin toplam doğurganlık hızı 1,48 çocuk olarak ölçüldü. Bu oran, Avrupa Birliği üyesi ülkeler ortalaması olan 1,38’in üzerinde yer alsa da, nüfusun kendini yenilemesi için gereken seviye olan 2,10’un altında kaldı. Türkiye bu oranla AB ülkeleri arasında 9. sırada yer aldı.
Doğum Yaşları Giderek Yükseliyor
2024 yılında doğum yapan annelerin ortalama yaşı 29,3 olurken, ilk doğum yaşı ise ortalama 27,3 olarak kaydedildi. İlk doğum yaşı en yüksek olan il 29,4 ile Tunceli olurken, en düşük yaş ortalaması 24,4 ile Şanlıurfa ve Muş’ta görüldü. Van’da ise ilk doğum yaşı Türkiye ortalamasına yakın seyretmektedir.
Doğurganlıkta Eğitim Seviyesi Etkili
2024 yılı verilerine göre okuma yazma bilmeyen veya bir okul bitirmemiş annelerin doğurganlık hızı 2,65 çocuk olurken, yükseköğretim mezunu annelerde bu oran 1,22 çocuk olarak ölçüldü. Bu durum, eğitim düzeyi yükseldikçe doğurganlık oranlarının düştüğünü ortaya koyuyor.
Kırsalda Doğurganlık Daha Yüksek
TÜİK’in yeni mekânsal sınıflandırmasına göre, doğurganlık hızları yerleşim tiplerine göre farklılık gösterdi. 2024 yılında kır yerleşimlerinde doğurganlık hızı 1,83 çocuk olurken, yoğun kentlerde bu oran 1,39 çocuk olarak belirlendi. Van gibi kentleşme ile kırsallığın iç içe geçtiği bölgelerde bu farkın etkisi hissediliyor.
KAYNAK: VAN BÖLGE GAZETESİ
